Nieuwe handreiking voor organisaties over seksueel grensoverschrijdend gedrag

19-03-2024

Op 13 maart 2024 is een nieuwe handreiking verschenen over seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Deze nieuwe handreiking heet "Handreiking Cultuurverandering op de werkvloer" en vervangt de eerdere handreiking die in mei 2023 verscheen. De handreiking is nog omvangrijker dan de eerste versie: maar liefst 100 pagina's. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen en wat moeten organisaties weten over de aanpak bij seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer?

Wat is nieuw?

Regeringscommissaris Mariette Hamer zegt in een persbericht het volgende over de nieuwe handreiking: “Mijn motto ‘niets doen is geen optie’ geldt nog steeds, en daar voeg ik nu aan toe: maak het onderwerp zichtbaar en bespreekbaar." De reden dat deze handreiking omvangrijker is dan de vorige versie is dat er een nieuw eerste deel is toegevoegd waarin staat hoe organisaties kunnen werken aan de omgangscultuur en de organisatiestructuur. Hoofdstuk 6 "beslis wat te doen met een melding, signaal of klacht" begint op pagina 58 van het rapport. Hamer erkent dat de omvang van de handreiking organisaties kan afschrikken. Daarom wordt gewerkt aan "een praktisch te hanteren instrument" waarmee elke organisatie aan de slag kan met preventie en de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag. 

De stappen die worden beschreven over hoe om te gaan met een melding zijn min of meer ongewijzigd gebleven. Wel gaat de nieuwe handreiking explicieter in op de verschillende sanctiemogelijkheden als het grensoverschrijdende gedrag na onderzoek is komen vast te staan. Daarnaast is in de nieuwe handreiking op pagina 69 een praktische beslisboom opgenomen. Tot slot wordt op pagina 70 van de nieuwe handreiking een wegingskader weergeven op basis waarvan de werkgever de relevante aspecten van het seksueel grensoverschrijdend gedrag kan afwegen. De nieuwe handreiking biedt hiermee concrete tools voor diegenen die in geval van een melding de beslissingen moeten nemen. 

Belangrijkste aandachtspunten bij een melding van seksueel grensoverschrijdend gedrag

De belangrijkste aandachtspunten zijn:

  • Het uitgangspunt bij iedere melding is: niets doen is geen optie
  • Zorg voor een goede samenstelling van een 'beslistafel', dat wil zeggen een groep mensen die zich over de melding buigt en beslissingen kan nemen
  • Leg de melding zorgvuldig vast
  • Informeer de betrokkene(n)
  • Stel de juiste vragen (zoals: Wat is de ernst van het gemelde gedrag? Is er een hiërarchische relatie tussen melder en beschuldigde?) om te kunnen beslissen of een tijdelijke maatregel nodig is en op welke manier het beste opvolging kan worden gegeven aan de melding
  • Geef opvolging aan de melding
  • Evalueer het proces

Tot slot

De handreiking van Regeringscommissaris Mariette Hamer is wat ons betreft een nuttig document voor organisaties die een melding krijgen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Hoewel wij begrijpen dat preventie en beleid vooraf nodig is om seksueel grensoverschrijdend gedrag zoveel mogelijk te voorkomen en daarmee onder andere te zorgen voor een veilige werkomgeving als bedoeld in de Arbowet, hadden wij het wenselijker gevonden wanneer er twee documenten waren gepubliceerd, een handreiking hoe te zorgen voor preventie en een handreiking hoe om te gaan met meldingen. De titel van de nieuwe handreiking impliceert dat de handreiking gaat over cultuurverandering terwijl het tweede deel van de handreiking juist nog steeds een heel concrete handreiking biedt hoe om te gaan met een melding. 

Heeft u vragen over een specifieke melding? Of heeft u andere vragen over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag? Bekijk dan onze themapagina, luister naar aflevering 104 van onze podcast Licht op Legal over seksueel grensoverschrijdend gedrag of neem contact op met één van onze specialisten. 

Dit is een Legal Update van Anne Haverkort. 

Download als pdf

Specialist(en)