Het eerste jaar van de WHOA: wat hebben we geleerd?
11-02-2022
De Wet Homologatie Onderhands Akkoord ('WHOA') is nu ruim een jaar van kracht. Van tevoren werd vanuit verschillende hoeken geanticipeerd op een groot gebruik van dit nieuwe herstructureringsinstrument, mede vanwege de nadelige economische gevolgen van de coronacrisis. Is deze voorspelling uitgekomen en wat hebben wij na een jaar WHOA geleerd? In deze Legal Update zetten wij de ervaringen op een rij.
De WHOA in cijfers
Allereerst de statistieken. In de eerste negen maanden van 2021 werden in totaal 134 startverklaringen gedeponeerd. Verder zijn er in 2021 81 WHOA-gerelateerde uitspraken gepubliceerd, waaronder 10 vonnissen waarin een akkoord is gehomologeerd. Daartegenover staan 5 uitspraken waarin de homologatie juist is afgewezen. In totaal werd 8 keer een herstructureringsdeskundige aangesteld om het traject te begeleiden.
Uit bovenstaande cijfers valt vooralsnog op te maken dat bij lange na niet alle bedrijven die een WHOA-traject starten (door het depot van de startverklaring) de eindstreep van een succesvolle homologatie halen. In een Legal Update van 10 december 2021 schreven wij al over de grootste valkuilen bij de voorbereidingen van een WHOA-akkoord en wat de meest voorkomende gronden voor afwijzing van een homologatieverzoek tot dusver zijn. Het is belangrijk om een WHOA-akkoord echt goed voor te bereiden, dat verhoogt de slagingskans aanzienlijk. Een schuldenaar zal zijn schuldeisers zorgvuldig moeten informeren en de noodzaak van een WHOA-akkoord grondig moeten onderbouwen. Dit blijkt ook uit de vonnissen waarin een akkoord is gehomologeerd; hierin wordt veel waarde gehecht aan de omvang en diepgang van de aangeleverde informatie en de wijze waarop schuldeisers zijn geïnformeerd. Verder leert de ervaring dat de voorbereidingen van het akkoord meestal al langere tijd voor de start van het formele traject moeten beginnen. Dan is er voldoende tijd om met de betrokken schuldeisers tot overeenstemming te komen.
Uitspraak Hoge Raad over onbetaalde premises van het bedrijfspensioenfonds
Naast de vele uitspraken over bijvoorbeeld de aanvraag van een afkoelingsperiode is er ook een meer principiële vraag de revue gepasseerd. Aan de Hoge Raad is de vraag voorgelegd of onbetaalde premies van het bedrijfspensioenfonds – net als rechten van werknemers uit hoofde van arbeidsovereenkomsten – buiten de reikwijdte van de WHOA behoren te vallen. Deze vraag heeft de Advocaat-Generaal bevestigend beantwoord. Indien de Hoge Raad hierin meegaat – wat we pas over enige tijd zullen weten – zal dit betekenen dat niet alleen werknemers, maar ook een bedrijfspensioenfonds niet op de openstaande vorderingen kan worden gekort. Dit zal voor veel bedrijven een uitdaging opleveren, nu deze premies soms een aanzienlijk deel van de schuldenlast uitmaken.
Erkenning van WHOA als insolventieprocedure binnen de Europese Unie
Vlak voor het einde van 2021 vond nog een andere belangrijke ontwikkeling plaats, namelijk de plaatsing van de openbare WHOA-procedure op Annex A van de Europese Insolventieverordening. Een gehomologeerd (openbaar) WHOA-akkoord wordt als gevolg hiervan niet alleen in Nederland, maar binnen de hele Europese Unie erkend. Ook internationale ondernemingen kunnen vanaf nu dus (beter) profiteren van dit herstructureringsinstrument. Meer over deze erkenning van de WHOA leest u in de Legal Update van Daniel Schuilwerve.
Hoe nu verder?
De WHOA lijkt nog niet zo'n grote rol te spelen als werd voorspeld, maar wellicht verandert dat in de komende tijd als ondernemingen na de pandemie tot de conclusie komen dat herstructurering noodzakelijk is. In ieder geval maken de ervaringen uit het jaar 2021 duidelijk dat de WHOA-procedure geen eenvoudig instrument voor schuldenaren is om van hun schuldenlast af te komen. De procedure vergt een goede voorbereiding, de juiste adviseurs en ook voldoende financiële middelen om lopende kosten te blijven betalen. Het enkele deponeren van een startverklaring en het aanvragen van een afkoelingsperiode zijn pas het begin en er is meer nodig om een WHOA-procedure tot een succes te maken.
Overweegt u een WHOA-akkoord aan te bieden, of heeft u als schuldeiser te maken met een WHOA-procedure bij een van uw debiteuren? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze specialisten van het team Herstructurering & Insolventie.
Dit is een Legal Update van Rhea Bask en Linde van Dieren-Muller.
