Internetconsultatie van start over Wetsvoorstel gedragscode ongewenst gedrag

Op 18 februari 2025 is de internetconsultatie van het Wetsvoorstel gedragscode ongewenst gedrag van start gegaan. Dit wetsvoorstel maakt onderdeel uit van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld (NAP). Ongewenst gedrag omvat naast seksueel grensoverschrijdend gedrag ook andere vormen van gedrag, zoals discriminatie, pesten, agressie en geweld.

Het conceptwetsvoorstel

Werkgevers zijn op grond van de wet al verplicht om ongewenst gedrag op de werkvloer te voorkomen en beperken. Momenteel mogen werkgevers zelf bepalen welke maatregelen zij nemen om ongewenst gedrag tegen te gaan. Het nieuwe wetsvoorstel maakt het verplicht voor werkgevers met tien of meer werknemers om een gedragscode ongewenst gedrag op te stellen. Hiermee wordt invulling gegeven aan het beleid dat werkgevers moeten voeren om ongewenst gedrag te voorkomen of te beperken.

De inhoud van de gedragscode

Het conceptwetsvoorstel zou werkgevers verplichten op grond van een nieuw artikel in de Arbeidsomstandighedenwet een gedragscode te hebben en deze te delen met hun werknemers. De gedragscode moet in ieder geval het volgende bevatten

• Een omschrijving van wat onder ongewenst gedrag wordt verstaan
• Een duidelijke en begrijpelijke omschrijving van voorbeelden van gedragingen die in ieder geval ongewenst zijn
• De mogelijkheden tot ondersteuning voor werknemers en werkgevers wanneer zij te maken krijgen met ongewenst gedrag (bij wie zij kunnen aankloppen)
• De maatregelen en sancties die volgen op overtreding van de regels uit de gedragscode
• De functie van de persoon die werknemers kunnen aanspreken met vragen of opmerkingen over de gedragscode

Daarnaast moeten werknemers in staat zijn om kennis te nemen van de gedragscode en moeten zij adequate voorlichting krijgen over de gedragscode en eventuele wijzigingen daarvan.

Het doel van het wetsvoorstel

Volgens de wetgever is een gedragscode een effectieve en laagdrempelige maatregel om ongewenst gedrag tegen te gaan. Het opstellen van een gedragscode en het regelmatig onder de aandacht brengen ervan heeft een preventieve werking. Het zorgt ervoor dat in elk bedrijf het gesprek wordt gevoerd over omgangsnormen en geeft duidelijkheid over wat gewenst en ongewenst gedrag is. Daarnaast draagt een gedragscode volgens de wetgever bij aan een werkcultuur waarin het vanzelfsprekend is om elkaar aan te spreken op gedrag, wat helpt om snel in te grijpen bij ongewenst gedrag. Dit kan de escalatie van dergelijke situaties voorkomen en resulteert vermoedelijk ook in minder stress, ziekteverzuim en verstoorde werkverhoudingen in de organisatie.

Vervolg wetgevingsproces

Na de sluiting van de internetconsultatie op 23 maart 2025 zal de ministerraad besluiten of, en zo ja, in welke (eventueel aangepaste) vorm het wetsvoorstel zal worden ingediend bij de Tweede Kamer. De beoogde invoeringsdatum van het wetsvoorstel is 1 juli 2026.

Heeft u vragen over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag? Bekijk dan onze themapagina, luister naar aflevering 104 van onze podcast Licht op Legal 'Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer: Wat moet u als organisatie weten?' of neem contact op met één van onze specialisten. 

Dit is een Legal Update van Lisa Schouten.