Wetsvoorstel ter verbetering van accountancysector: Kwaliteit van controle duurzaam verbeteren

Demissionair minister Kaag heeft op 14 december 2023 een wetsvoorstel voor de wijziging van enkele wetten op het terrein van de accountancy naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel is een aanvulling op de bestaande regelgeving voor accountants en is gebaseerd op aanbevelingen van de Commissie toekomst accountancysector (Cta). Het kabinet beoogt met deze wet de kwaliteit van de controle door accountants duurzaam te verbeteren. In deze Legal Update gaat Linde van Dieren-Muller in op de belangrijkste onderwerpen uit dit wetsvoorstel.

Rapportageverplichting en kwaliteitsindicatoren 

Het wetsvoorstel verplicht accountantskantoren om aan de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) te rapporteren over de kwaliteit van de wettelijke controles die zij uitvoeren. Dat moet gebeuren aan de hand van vastgestelde kwaliteitsindicatoren. De NBA maakt de gerapporteerde informatie openbaar. Deze informatie ondersteunt ondernemers bij het vergelijken en selecteren van een accountantskantoor. Daarnaast geeft de informatie de accountancysector een prikkel om haar resultaat op de kwaliteitsindicatoren te verbeteren en maakt het inzichtelijk op welke punten eventueel moet worden bijgestuurd.

In eerste instantie gaat de rapportageplicht gelden voor de zes grootste accountantskantoren. Na een periode van twee tot drie jaar wil het kabinet de werking van de kwaliteitsindicatoren evalueren. De overige accountantskantoren volgen daarna. Kleine(re) accountantskantoren hebben zo langer de tijd om zich voor te bereiden op de aankomende verplichting om te rapporteren en lessen te trekken uit de eerste periode van implementatie.

Aanwijzing van een accountantskantoor 

Daarnaast bevat het voorstel een aanwijzingsbevoegdheid voor de NBA. Organisaties van openbaar belang kunnen de NBA vragen een accountantskantoor aan te wijzen als zij zelf geen accountantskantoor bereid vinden de opdracht tot een wettelijke controle uit te voeren. De NBA beslist vervolgens binnen acht weken op de aanvraag. De aanvraag wordt toegewezen als de aanvrager (i) alle redelijke en tijdige inspanningen heeft geleverd om een accountantskantoor bereid te vinden de opdracht tot een wettelijke controleopdracht te aanvaarden, (ii) geen onredelijke voorwaarden, waaronder ten aanzien van vergoeding, heeft gesteld aan de verrichting van de controle, en (iii) voldoet aan de eisen die voor de acceptatie van een opdracht tot een wettelijke controle gelden. 

Bij toewijzing van de aanvraag verricht het aangewezen accountantskantoor de wettelijke controle gedurende een periode van vier jaar. Als de aanvrager en het accountantskantoor geen overeenstemming kunnen bereiken over de vergoeding van de opdracht, kan de NBA een bindend besluit nemen over welke vergoeding redelijk is. 

Versterking governance grootste accountantskantoren

Het wetsvoorstel beoogt verder de governance van de grootste accountantskantoren te versterken. Accountantskantoren met minimaal € 3.000.000 omzet en 150 wettelijke controles per boekjaar worden verplicht een intern toezichtsorgaan in te stellen. Dit toezichtsorgaan krijgt een goedkeuringsrecht ten aanzien van voorstellen tot winstuitkering en besluiten omtrent het aangaan of verbreken van een duurzame samenwerking, het nemen (of ingrijpend wijzigen) van een deelneming in een andere vennootschap, het doen van investeringen en het beëindigen van de arbeidsovereenkomst van een aanmerkelijk aantal werknemers. 

Behandeling wetsvoorstel

Het wetsvoorstel wordt behandeld door de Tweede Kamer. De voortgang en het wetsvoorstel zijn hier te vinden. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, gaat het naar de Eerste Kamer. Het is nog niet bekend of en wanneer het wetsvoorstel daadwerkelijk wordt ingevoerd. Wij houden u op de hoogte van relevante ontwikkelingen.

Heeft u een specifieke vraag over het wetsvoorstel? Neem dan gerust contact op met Linde van Dieren-Muller of één van onze andere specialisten.

Download als pdf