Vernieuwd kader voor toezicht op zorginkoop

27-01-2022

Recent heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de Regeling transparantie zorginkoopproces vernieuwd. De NZa geeft met dit document invulling aan haar bevoegdheid om op grond van artikel 45 van de Wet marktordening gezondheidszorg de totstandkoming van zorgovereenkomsten te reguleren. Feitelijk worden in de Regeling zo de spelregels voor het inkoopproces tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders geregeld. Zo stelt de regeling onder meer eisen aan:

  • De bereikbaarheid van de zorgverzekeraar tijdens de zorginkoop
  • De wijze waarop de verzekeraar kwaliteitsbeleid en minimumeisen kenbaar maakt aan aanbieders
  • De termijn die zorgaanbieders krijgen om een contractvoorstel te bestuderen (in principe vier weken)
  • De beschikbaarheid van zowel verzekeraar als zorgaanbieder om vragen en opmerkingen van de contractspartij te beantwoorden gedurende het inkoopproces
  • De manier waarop de zorgverzekeraar wijzigingen communiceert. 

Ten opzichte van de vorige Regeling (uit 2017) is er niet veel gewijzigd in het nieuwe document. De meest in het oog springende aanpassing is dat er nu ook regels worden gesteld aan aanvullende zorginkoop. Bijvoorbeeld dat een verzekeraar informatie verstrekt over de eisen waaraan een verzoek tot aanvullende afspraken wordt getoetst.

De Regeling zegt niets over de inhoud van de afspraken die verzekeraars met zorgaanbieders maken en de eisen die zij daarbij stellen, zoals bijvoorbeeld rond het omzetplafond. Artikel 45 Wmg biedt de NZa geen ruimte daar iets van te vinden. Dat past ook niet bij het uitgangspunt van contractsvrijheid. Als de NZa zich die bevoegdheid wel zou aanmeten zouden de handhavingsverzoeken waarschijnlijk sterk toenemen. Nu zijn partijen hiervoor nog aangewezen op het oordeel van de civiele rechter. Overigens heeft de NZa recent wel laten zien de Regeling ook daadwerkelijk met boetes te handhaven. Interessant is dat in civiele procedures de Regeling wel een rol kan spelen. Zo leidde de rechter eerder mede uit de Regeling af dat zorgverzekeraars een transparant inkoopbeleid moeten voeren. Hierdoor staat het een zorgverzekeraar niet zonder meer vrij om te weigeren een zorgaanbieder te contracteren, wanneer die aan de eisen van het inkoopbeleid voldoet (zie hier en hier). 

De Regeling is dus relevant voor het zorgveld. De vernieuwde Regeling zal gelden voor contracten die ingaan vanaf 2023. Bij vragen over zorginkoop of de onderhandelingen met verzekeraars kunt u bij ons terecht. 

Dit is een Legal Update van Roland Bertens.

Download als pdf

Specialist(en)