Schadebeperkingsplicht verzekerde versus herstelplicht verzekeraar

31-01-2025

Bij een verzekeringsovereenkomst rusten op zowel de verzekeraar als de verzekeringnemer/verzekerde plichten. Dat deze plichten met elkaar kunnen botsen blijkt uit een recente uitspraak van de rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2025:64).

Wat speelde er? 

Eiser heeft een opstalverzekering ten behoeve van zijn (hobby)kassen afgesloten bij Achmea. Deze opstalverzekering bood onder andere dekking voor schade aan de constructie van de kassen. In de polisvoorwaarden is schade aan het glas van de kassen expliciet van dekking uitgesloten. Op 18 juni 2021 heeft er een storm gewoed waardoor zowel de constructie van de kassen alsook het glas van de kassen beschadigd zijn geraakt. Eiser heeft deze schade gemeld bij Achmea. Daaropvolgend heeft Achmea een schade-expert ingeschakeld. Deze schade-expert heeft aan eiser het aanbod gedaan om een schadehersteller in te schakelen. Eiser heeft dit aanbod geaccepteerd. Begin 2022 heeft deze schadehersteller de schade aan de kassen geïnspecteerd maar daarbij de schade niet vastgesteld. 
Eiser en de schadehersteller kwamen overeen dat eiser een deel van de beschadigde afdekker(s) naar de schadehersteller zou sturen. Eiser stelt deze afdekkers naar de schadehersteller te hebben gestuurd. 
De schadehersteller stelt deze echter niet te hebben ontvangen. Op 18 februari 2022, na het bezoek van de schadehersteller, heeft er wederom een storm gewoed waardoor losliggende onderdelen ten gevolge van de eerste storm extra schade hebben toegebracht aan het glas van de kassen. Eiser en Achmea zijn het erover eens dat de schade ten gevolge van de tweede storm niet zou zijn ontstaan als de schade ten gevolge van de eerste storm was gerepareerd. 

In de polisvoorwaarden van de opstalverzekering staat dat de verzekerde dient te voorkomen dat de schade groter wordt. Daarnaast staat in de polisvoorwaarden dat Achmea dan wel één van haar experts de schade vaststelt en dat Achmea vervolgens de schade vergoedt of de schade laat herstellen. In deze procedure lag bij de rechtbank de vraag voor of Achmea de volledige schade ten gevolge van de tweede storm dient te vergoeden. Eiser stelt dat Achmea aansprakelijk is voor de schade ten gevolge van de tweede storm aangezien Achmea haar verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomst niet is nagekomen door de schade ten gevolge van de eerste storm niet tijdig vast te laten stellen en/of te (laten) repareren. Achmea is daarentegen van oordeel dat de schade ten gevolge van de tweede storm is ontstaan doordat eiser geen schadebeperkende maatregelen heeft getroffen. 

Oordeel rechtbank

Aan de hand van de polisvoorwaarden oordeelt de rechtbank dat het aan Achmea was om de schade na de eerste storm vast te stellen en vervolgens te (laten) herstellen. Het inschakelen van een schadehersteller zonder dat deze de schadeomvang vaststelt is naar het oordeel van de rechtbank in dat kader onvoldoende. De rechtbank oordeelt dat niet is gebleken dat eiser geen afdekker(s) naar de schadehersteller heeft gezonden waardoor niet is gebleken dat eiser het herstellen van de schade door Achmea heeft geblokkeerd. Zodoende is er geen sprake van schuldeisersverzuim aan de zijde van eiser. Op basis van de polisvoorwaarden was eiser gehouden om schadebeperkende maatregelen te treffen. Het al dan niet treffen van schadebeperkende maatregelen door eiser acht de rechtbank niet relevant aangezien Achmea door het aanbod om op zoek te gaan naar een schadehersteller de verplichting om de schade te herstellen naar zich toe heeft getrokken. In die situatie kan van eiser niet verwacht worden dat hij de schade zelf repareert waarbij Achmea eiser evenmin heeft geïnstrueerd om specifieke maatregelen te treffen. Ook de wettelijke bereddingsplicht ex artikel 7:957 lid 1 BW is volgens de rechtbank niet geschonden door eiser. Het dient daarbij te gaan om bijzondere maatregelen die noodzakelijk zijn om onmiddellijk dreigende schade af te wenden. Dat daarvan sprake is geweest, heeft Achmea niet gesteld en daarvan is de rechtbank ook niet gebleken. De rechtbank oordeelt dat Achmea de schade ten gevolge van de tweede storm dient te vergoeden. 

Conclusie 

Een verzekeringsovereenkomst brengt verplichtingen met zich mee voor zowel de verzekeraar als de verzekeringnemer of de verzekerde. Het is mogelijk dat deze plichten met elkaar botsen. Welke verplichting in die situatie voorgaat op de ander is onder andere afhankelijk van de omstandigheden van het geval, de polisvoorwaarden en de gedragingen van partijen over en weer. In de hier besproken uitspraak heeft de weging van voornoemde omstandigheden tot gevolg dat Achmea gehouden is om de schade aan het glas van de kassen te vergoeden alhoewel dat in beginsel is uitgesloten van dekking. Dat Achmea deze 'uitgesloten' schade dient te vergoeden is niet vreemd aangezien de rechtbank oordeelt dat Achmea tekort is geschoten in haar verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomst. Deze uitspraak illustreert aldus dat een verzekeraar gehouden kan zijn om meer schade te vergoeden dan waartoe hij gehouden is op basis van zijn polisvoorwaarden als hij in een van zijn verplichtingen voortvloeiend uit de verzekeringsovereenkomst tekortschiet. 

Dit is een Legal Update van Rick Hoeppermans en Lisan Homan.

Specialist(en)