Regionale normen Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding en Windpark Karolinapolder blijven in stand
14-04-2023
Initiatiefnemers van windmolenparken kunnen opgelucht ademhalen: de provinciale en gemeentelijke normen voor geluid, schaduw en veiligheid voor windparken Delfzijl Zuid Uitbreiding (ECLI:NL:RVS:2023:1433) en Karolinapolder (ECLI:NL:RVS:2023:1446) hebben standgehouden bij de Afdeling. In de uitspraken van 12 april 2023 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State aangegeven dat de gebruikte normen voldoen aan de daarvoor in de Delfzijl-tussenuitspraak gestelde eisen.
Wat voorafging
Het Europese Hof van Justitie EG heeft in de uitspraak van 25 juni 2020 (C-24/19) in de zaak Nevele geoordeeld dat een besluit en een 'omzendbrief' van de Belgische overheid zijn aan te merken als 'plan of programma' in de zin van Richtlijn 2001/42/EG (SMB-richtlijn). In navolging van deze uitspraak heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: 'Afdeling') in een tussenuitspraak van 30 juni 2021 inzake Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding geoordeeld dat (ook) het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Activiteitenregeling milieubeheer een 'plan of programma' in de zin van de SMB-richtlijn zijn. Dit betekent dat de normen voor geluid, slagschaduw en externe veiligheid voor windturbines die in deze regelingen zijn neergelegd zijn vastgesteld zonder voorafgaand planmer, zoals de SMB-richtlijn eist. Gevolg daarvan is dat bestuursorganen bij het vaststellen van een bestemmingsplan of omgevingsvergunning voor een windpark niet kunnen verwijzen naar deze windturbinebepalingen.
De regering en de minister kunnen voor de windturbinebepalingen alsnog een deugdelijke planmilieueffectrapportage verrichten, maar in plaats daarvan kunnen (decentrale) overheden ook hun eigen normen ontwikkelen. In de tussenuitspraak voor het Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding gaf de Afdeling de gemeente Eemsdelta en de provincie Groningen hiervoor een half jaar de tijd. De te ontwikkelen normen "moeten dan wel zijn voorzien van een actuele, deugdelijke, op zichzelf staande en op de aan de orde zijnde situatie toegesneden motivering".
Beoordeling Afdeling van lokale normen windpark
In de einduitspraak Delfzijl Zuid Uitbreiding van 12 april 2023 stonden de naar aanleiding van de tussenuitspraak door gemeente Eemsdelta en de provincie Groningen ontwikkelde normen centraal. In de uitspraak Karolinapolder van dezelfde datum ging het om normen die door de provincie Noord-Brabant zijn opgesteld voor de vergunning van 4 windmolens in de buurt van Dinteloord. Centraal stond de vraag of de gebruikte normen "actueel, op zichzelf staand en op de aan de orde zijnde situatie toegesneden" waren. Vooral tegen de gebruikte geluidsnormen zijn in deze procedures veel argumenten ingebracht. De Afdeling is uiteindelijk van oordeel dat de normen voldeden aan de gestelde eisen en de vergunningverlening hierop gebaseerd mocht worden.
Met deze uitspraken zijn een heleboel puzzelstukjes op de plaats gevallen en geeft dit voor de praktijk belangrijke duidelijkheid.
Interessant doorkijkje voor landelijke normen
De Afdeling laat in de uitspraken ook doorschemeren, in het kader van de reikwijdte van de onderzoeksplicht, dat het goedkeuren van de onderbouwing van de gebruikte lokale normen niet hoeft te betekenen dat dezelfde normen landelijk ook zullen worden aanvaard. Dit wekt de indruk dat voor de vaststelling van de landelijke normen volgens de Afdeling de lat straks hoger wordt gelegd wat betreft de onderzoeksplicht.
Dit is een Legal Update van Merel Holtkamp en Thijs Ahsmann.
