Omnibus afzwakking: 25% minder administratieve lasten

De Europese Commissie (EC) heeft op 26 februari 2025 het Omnibus-pakket met verschillende wetgevingsvoorstellen gepubliceerd ter (verregaande) vereenvoudiging van onder andere de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de EU Taxonomy Regulation (EU-Taxonomie). Het doel is om een verlaging van de administratieve lasten te realiseren voor met name het midden- en kleinbedrijf (mkb). In deze Legal Update bespreken wij de belangrijkste wijzigingen. 

Voorgestelde wijzigingen in de CSRD 

Toepassingsbereik - Het toepassingsbereik verandert, waarbij de rapportageverplichtingen enkel gelden voor grote ondernemingen met meer dan 1000 werknemers en een omzet van EUR 50 miljoen of een balanstotaal van EUR 25 miljoen. Het toepassingsbereik wordt daarmee met 80% verminderd.

Vrijwillige rapportage - Bedrijven die niet onder het toepassingsbereik vallen, mogen vrijwillig rapporteren op basis van de normen voor het mkb. De naam voor de normen is de Voltuntary standard for non-listed micro-, small- and medium-sized undertakings (VSME). 

Uitstel van de rapportageverplichtingen - Grote ondernemingen en mkb uit 'fase 2' en 'fase 3' (bedrijven die vanaf 1 januari 2025 respectievelijk vanaf 1 januari 2026 moeten rapporten) krijgen een uitstel van twee jaar om aan de CSRD te voldoen. Enkele bevoegdheden van de Europese Commissie worden geschrapt, zoals het vaststellen van een sectorspecifieke normen en de mogelijkheid om van een beperkte zekerheidseis (limited assurance) over te stappen naar een redelijke zekerheidseis (reasonable assurance). 

European Sustainability Reporting Standards (ESRS) - De ESRS worden herzien om het aantal numerieke datapunten te verminderen, onduidelijke bepalingen te verduidelijken en meer afstemming en consistentie te krijgen in de regelgeving.

Voorgestelde wijzigingen in de CSDDD 

Het nieuwe CSDDD-voorstel moet beter worden afgestemd op de CSRD. Deze afstemming ziet bijvoorbeeld op de kernverplichtingen met betrekking tot de zorgvuldigheidseisen. Dit moet ervoor zorgen dat er een gelijker speelveld ontstaat voor bedrijven in de Europese Unie (EU).

Uitstel van implementatie in nationale wetgeving - De deadline voor implementatie van de CSDDD in nationale wetgeving is uitgesteld naar 26 juli 2027. De ingangsdatum van de due diligence vereisten voor de grootste bedrijven is uitgesteld tot 28 juli 2028.

Focus op directe business partners - Het voorstel richt zich alleen nog maar op de directe partners in de waardeketen. Bedrijven hoeven geen grondige systematische beoordelingen meer uit te voeren om negatieve effecten te achterhalen bij indirecte business partners - met vaak complexe waardeketens –, behalve als betrouwbare informatie erop wijst dat er negatieve effecten kunnen optreden. 

Versimpeling due diligence van duurzaamheidsverplichtingen - Onnodige complexiteit en kosten worden vermeden door een versimpeling van due diligence verplichtingen. Het interval tussen twee regelmatige periodieke beoordelingen wordt verlengd van één naar vijf jaar. Daarnaast hoeft een bedrijf de uitvoering van zijn zorgvuldigheidseisen pas te beoordelen en bij te werken als er redelijke gronden zijn dat maatregelen niet meer adequaat of effectief zijn. Ook wordt de verplichting om de zakelijke relatie te beëindigen als laatste redmiddel geschrapt. Verder wordt ook de optie om financiële diensten onder het toepassingsgebied van de CSDDD te laten vallen geschrapt.

Verder beperken van het trickle-down effect - De Europese Commissie beoogt het trickle-down effect te beperken. Dit houdt in dat informatie die bedrijven binnen het toepassingsgebied mogen vragen van het mkb beperkt moeten worden tot de informatie die is gespecificeerd in de vrijwillige duurzaamheidsverslaggevingsstandaarden van de CSRD (VSME).

Geen uniforme EU-aansprakelijkheid - De geharmoniseerde EU-voorwaarden voor wettelijke aansprakelijkheid worden geschrapt. De lidstaten bepalen zelf of hun wettelijke aansprakelijkheidsbepalingen voorrang hebben op de wetten van het derde land waar de schade zich voordoet.

Voorgestelde wijzigingen in de EU-Taxonomie

Opt-in regime – Grote ondernemingen met meer dan 1000 werknemers en een omzet tot EUR 450 miljoen mogen kiezen of ze hun lange termijn investeringen (CapEx-kpi's) bekend maken en of zij dagelijkse operationele kosten (OpEx-kpi's) willen melden als ze menen dat hun activiteiten deels in lijn zijn met de EU-Taxonomie. 

Geen kosten voor compliance - Dit opt-in regime verlaagt de kosten voor bedrijven die claimen niet milieuvriendelijk te zijn volgens de EU-Taxonomie, omdat zij geen kosten hoeven te maken voor de naleving van de regels. 

Flexibiliteit - Het voorstel biedt ook meer flexibiliteit. Hierdoor kunnen bedrijven gedeeltelijk rapporteren over activiteiten die voldoen aan bepaalde technische screeningscriteria van de EU-Taxonomie, zonder aan alle criteria te hoeven voldoen. Hierdoor kunnen bedrijven geleidelijk overstappen naar duurzamere praktijken zond. 

Vervolg

Volgens de EC zouden al deze wijzigingen tot een vermindering van 25% van de regeldruk moeten zorgen. De eerste stap naar versimpeling is hiermee gezet. Nu is het aan de Europese Raad en het Europees Parlement om te reageren. Beide organen kunnen nog wijzigingen voorstellen. Uiteindelijk dienen de drie wetgevende organen (EC, Europese Raad en Europees Parlement) overeenstemming te bereiken over de nieuwe definitieve teksten van de CSRD, CSDDD en EU-Taxonomie. De wijzigingen houden de gemoederen bezig, zo heeft de Tweede Kamer de behandeling van de implementatie van de Richtlijn duurzaamheidsrapportering opgeschort tot een nader te bepalen datum. Wij houden de procedures nauw in de gaten en praten u bij als er nieuws is. 

Heeft u vragen over het Omnibus-pakket of vragen over andere ESG-gerelateerde zaken (zoals de CSDDD, CSRD en de EU-Taxonomie)? Neem dan gerust contact op met één van onze specialisten. 

Dit is een Legal Update van Dennis Apperloo en Maaike Kamps.