Leidraad Invordering 2008 gewijzigd en aangepast aan de WHOA
13-07-2021
Op 1 januari 2021 is de Wet Homologatie Onderhands Akkoord ('WHOA') inwerking getreden. Eerder publiceerden wij daarover meerdere Legal Updates en podcasts; zie daarvoor onze WHOA-pagina.
De WHOA lijkt tot nu toe een succes; er zijn op dit moment reeds 30 uitspraken in WHOA-procedures gepubliceerd. Toch was tot voor kort onduidelijk hoe de Belastingdienst zich opstelt, indien de belastingschuldige een WHOA-akkoord aanbiedt. Zeker omdat de Belastingdienst vaak een (grote) schuldeiser is van ondernemingen die in zwaar weer verkeren, was duidelijkheid hierover gewenst.
Op 1 juli jl. is de Leidraad Invordering 2008 (hierna: de Leidraad) gewijzigd en aangepast aan de WHOA.
De Leidraad geeft richtlijnen voor de opstelling van de Belastingdienst bij een aangeboden WHOA-akkoord. In deze Legal Update worden de belangrijkste wijzigingen van de Leidraad besproken.
Voorwaarden vanuit de Belastingdienst
Wil de Belastingdienst instemmen met een WHOA-akkoord, dan moet het akkoord volgens de Leidraad aan de volgende vereisten voldoen:
- het akkoord is schriftelijk aangeboden en voldoet aan alle formele vereisten van de WHOA. Het uitgangspunt bij deze formele vereisten is dat het akkoord van voldoende informatie wordt voorzien, zodat schuldeisers een goed geïnformeerd oordeel kunnen vormen over het aan hen aangeboden akkoord;
- de Belastingdienst is in een klasse ingedeeld waarin zijn preferentie voldoende tot uitdrukking komt. Dit houdt in beginsel in dat de Belastingdienst ten minste het dubbele percentage krijgt aangeboden van wat aan concurrente schuldeisers wordt aangeboden;
- het is aannemelijk dat het akkoord door de rechter zal worden gehomologeerd.
Bovenstaande vereisten vormen het uitgangspunt voor de beoordeling van het aan de Belastingdienst aangeboden akkoord. Daarbij houdt de Belastingdienst wel rekening met de 20%-regel voor MKB-schuldeisers: (pas) na aftrek van de uitkering op grond van de 20%-regel stelt de Belastingdienst de voorwaarde van het dubbele percentage. De eis van het dubbele percentage geldt dan dus slechts ten opzichte van de concurrente schuldeisers die buiten de 20%-regeling vallen.
Zoals in een eerdere Legal Update is besproken, kan de schuldenaar op grond van de WHOA een akkoord aanbieden aan een deel van zijn schuldeisers. In tegenstelling tot bij een buitengerechtelijke sanering, zal de Belastingdienst ook dan kunnen instemmen met het akkoord. De Belastingdienst kan eveneens instemmen met het akkoord indien aan schuldeisers een omzetting in aandelen wordt aangeboden – de Belastingdienst stemt uiteraard niet in met een akkoord waarin de fiscale schuld wordt omgezet in aandelen.
Fiscale gevolgen WHOA
Een gehomologeerd WHOA-akkoord heeft gevolgen voor de fiscale schulden van de onderneming.
Indien de Belastingdienst heeft ingestemd met het gehomologeerde akkoord zal hij, voor het deel van de belastingschuld dat na homologatie onbetaald is gebleven, kwijtschelding verlenen. Wel kan de Belastingdienst ervoor kiezen om geen kwijtschelding te verlenen voor belastingschulden waarvoor hij
derden aansprakelijk kan stellen. De Belastingdienst zal dan toezeggen geen verdere invorderingsmaatregelen te nemen, maar zich het recht voorbehouden om deze derden aansprakelijk te stellen. Voor de belastingschuldige heeft dit dezelfde gevolgen als kwijtschelding en de Belastingdienst kan op deze manier mogelijk meer van de onbetaald gebleven belastingschuld incasseren.
Indien de Belastingdienst niet heeft ingestemd met een akkoord dat vervolgens wel wordt gehomologeerd, zal hij geen kwijtschelding verlenen voor het deel van de belastingschuld dat na homologatie onbetaald is gebleven. Dat deel van de belastingschuld zal een natuurlijke verbintenis worden. De Belastingdienst zal in dat geval belastingteruggaven die zijn vastgesteld na homologatie en betrekking hebben op de periode vóór de homologatie, verrekenen met vorderingen die een natuurlijke verbintenis zijn geworden.
Met de wijziging van de Leidraad is duidelijkheid ontstaan over de houding van de Belastingdienst wanneer de belastingschuldige een WHOA-akkoord aanbiedt. Deze duidelijkheid was gewenst omdat de Belastingdienst een veelvoorkomende schuldeiser is. Juist het saneren van een belastingschuld vergroot vaak de kans op een succesvolle herstructurering.
Dit is een Legal Update van Lucas van Walraven en Steef van den Boogert.