De Wet Franchise: waar moet de franchisebranche aan voldoen?
30-06-2020
Vandaag, 30 juni 2020, heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor de Wet Franchise geaccordeerd. Gevolg hiervan is dat er heel wat werk aan de winkel is voor de franchisebranche. De wet treedt naar alle waarschijnlijkheid in werking op 1 januari 2021. Welke stappen dient de franchisebranche te ondernemen in de relatief korte periode tot deze datum? Daar staan wij kort bij stil in deze Legal Update.
Wanneer gaat dit alles in?
De wet treedt naar alle waarschijnlijkheid op 1 januari 2021 in werking. Op deze datum zullen franchisegevers en franchisenemers zich moeten conformeren aan de Wet Franchise. Voorts zullen bij de inwerkingtreding franchiseovereenkomsten moeten voldoen aan de wet; de bepalingen in de nieuwe titel 16 van Boek 7 BW zijn immers dwingendrechtelijk van aard.
Voor franchiseovereenkomsten die dateren van voor de inwerkingtreding, geldt voor wat betreft enkele specifieke bepalingen een overgangsperiode. Dit betreft de artikelen over goodwill, het non-concurrentiebeding en het instemmingsvereiste voor wijzigingen in de franchiseformule. Voor deze onderdelen geldt een overgangsperiode van 2 jaar waarbinnen reeds bestaande franchiseovereenkomsten alsnog in lijn moeten worden gebracht met de nieuwe wet. Nieuwe overeenkomsten moeten direct volledig voldoen aan de wet, dus ook ten aanzien van goodwill, het non-concurrentiebeding en het instemmingsvereiste.
Wat betekent dit voor de franchisebranche?
Door de nieuwe Wet Franchise gaan nieuwe rechten en verplichtingen gelden voor zowel franchisegevers als franchisenemers. Hieronder hebben wij een en ander op een rijtje gezet.
De precontractuele fase
Vanaf inwerkingtreding van de wet dient de franchisegever ten tijde van de onderhandelingen over een nieuwe franchiseovereenkomst tijdig bepaalde – en in de wet benoemde – informatie te verstrekken aan de franchisenemer. Geheel in lijn met de bestendige jurisprudentie op dit punt bevestigt de Memorie van Toelichting dat de franchisegever geen verplichting heeft om een exploitatieprognose te verschaffen. Alle in de wet voorgeschreven informatie moet minimaal vier weken voordat de franchiseovereenkomst gesloten wordt, verstrekt worden. Deze periode van vier weken wordt gezien als een stand-still periode.
De (inhoud van de) franchiseovereenkomst
De Wet Franchise bevat bepaalde vereisten waaraan (de inhoud van) een franchiseovereenkomst in ieder geval dient te voldoen. Het gaat dan om de volgende onderwerpen:
- goodwill-vergoeding: de overeenkomst dient te bepalen op welke wijze wordt vastgesteld of goodwill aanwezig is in de onderneming en, zo ja, wat de omvang daarvan is;
- postcontractueel non-concurrentiebeding: de termijn die in een dergelijk beding wordt opgenomen, dient beperkt te blijven tot één jaar na het einde van de overeenkomst en het gebied waarvoor een dergelijk beding geldt dient beperkt te zijn tot het gebied waarbinnen de franchise ook is geëxploiteerd;
- tussentijdse wijziging van de franchiseovereenkomst of -formule (instemmingsvereiste): in de franchiseovereenkomsten moet een concreet drempelbedrag opgenomen worden ten aanzien van wijzigingen. Voor het doorvoeren van wijzigingen in de franchiseovereenkomst- of formule, of indien de franchisegever voornemens is om een afgeleide formule te exploiteren zonder daartoe de franchiseovereenkomst te wijzigen, zal in sommige gevallen (bij investeringen, financiële bijdragen, kosten of omzetderving door de franchisenemer) voortaan voorafgaande instemming nodig zijn van een meerderheid van de in Nederland gevestigde franchisenemers of van elk van de in Nederland gevestigde franchisenemers die door de wijziging geraakt wordt.
Verplichtingen gedurende de samenwerking
De franchisegever zal in de toekomst de franchisenemers jaarlijks informatie moeten gaan verstrekken over de inzet van diverse vergoedingen. Zo moet bijvoorbeeld informatie worden gegeven over hoe de diverse vergoedingen besteed worden. Het gaat hierbij met name over gebruikelijke vergoedingen zoals een marketingvergoeding of automatiseringsvergoeding. De gedachte hierachter is dat, door de franchisegever te verplichten hier informatie over te delen, er overleg plaats kan vinden over de optimale besteding door de franchiseorganisatie. Daarnaast zal de franchisenemer tijdig moeten worden geïnformeerd over een aantal andere in de wet benoemde onderwerpen.
Buitenlandse franchisenemers
De Wet Franchise geldt dwingend ten opzichte van franchisenemers die in Nederland gevestigd zijn. Wanneer de franchisegever in Nederland gevestigd is, maar de franchisenemer in het buitenland gevestigd is, mag er worden afgeweken, óók als het Nederlands recht op de franchiseovereenkomst van toepassing is verklaard.
Kortom
Indien de wet inderdaad op 1 januari 2021 in werking zal treden, dan resteert er nog weinig tijd. Werk aan de winkel dus in de franchisebranche en dan met name voor de franchisegevers:
- Breng nieuwe overeenkomsten voor inwerkingtreding in lijn met de Wet Franchise;
- Denk nu reeds na over de reeds bestaande overeenkomsten om deze voor het einde van de overgangsperiode in lijn brengen met de Wet Franchise daar waar het gaat over goodwill, non-concurrentie en instemming bij tussentijdse wijzigingen. Ten aanzien van dit laatste onderwerp zal moeten worden geïnventariseerd wat een redelijke en werkbare hoogte van het drempelbedrag zal zijn;
- Vergeet niet ook te kijken naar de overige documenten (zoals bijvoorbeeld het handboek) en de te doorlopen processen;
- Inventariseer of - en hoe - de werving en selectie van franchisenemers zal moeten worden aangepast. Ga na of alle vereiste informatie voor potentiële franchisenemers voorhanden is en ter beschikking wordt gesteld;
- Overweeg vervolgens om, net zoals dat in België gebruikelijk is, een Precontractueel Informatie Document (PID) op te stellen;
- Denk tot slot alvast na over een manier om goed bij te houden hoe bepaalde vergoedingen worden besteed en hoe de franchisenemer daarover, alsmede over de andere in de wet benoemde onderwerpen, kan worden geïnformeerd.
Dit is een Legal Update van Mariska Nijenhof-Wolters en Sonja Kruisinga.