De verklaring van geen bedenkingen gaat niet mee naar de Omgevingswet
03-08-2017
Het ontbreken van een verklaring van geen bedenkingen hoeft niet te leiden tot vernietiging
Op 5 juli 2017 en 12 juli 2017 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) uitspraak gedaan over de verklaring van geen bedenkingen (vvgb) van de gemeenteraad die nodig is als het college van burgemeester en wethouders (het college) wil afwijken van een bestemmingsplan. Hoofdregel is dat het college de omgevingsvergunning ter afwijking van het bestemmingsplan niet kan verlenen, zonder dat de gemeenteraad hiervoor een vvgb heeft verleend.
In betreffende zaken stond vast dat ten tijde van het afwijkingsbesluit door de gemeenteraad geen vvbg was afgegeven. Appellanten vroegen dan ook om vernietiging van het afwijkingsbesluit. De Afdeling oordeelde echter dat het ontbreken van een vvgb onder omstandigheden geen aanleiding voor vernietiging hoeft te zijn. Dit is het geval als belanghebbenden door het gebrek niet zijn geschaad, de gemeenteraad voldoende kennis heeft kunnen nemen van de omgevingsvergunning en de daartegen bestaande bezwaren en er geen twijfel over mogelijk is dat de gemeenteraad het eens is met het afwijkingsbesluit. Doen deze omstandigheden zich voor dan kan aan het ontbreken van de vvgb met toepassing van artikel 6:22 van de Algemene wet bestuursrechtspraak voorbij worden gegaan.
Een “piepsysteem” is niet voldoende om van een vvgb af te zien
De gemeenteraad kan in een aanwijzingsbesluit bepaalde categorieën van gevallen aanwijzen waarvoor geen vvgb nodig is. In de zaak van de uitspraak van 12 juli jl. had de gemeenteraad van Leuven een aanwijzingsbesluit vastgesteld waarin was opgenomen dat een vvgb niet vereist is als na een mededeling van het college voornemens te zijn een afwijkingsbesluit te nemen niet binnen 2 weken een reactie vanuit de raad is ontvangen. Een zogenaamd ‘piepsysteem’ kan volgens de Afdeling niet worden gezien als het aanwijzen van een categorie gevallen en het aanwijzingsbesluit wordt onverbindend verklaard.
Doorkijk Omgevingswet (Ow)
De vvgb keert niet terug in de Ow. Als reden geeft de minister dat het in de praktijk voor de gemeenteraad onmogelijk blijkt om tijdig een vvgb af te geven, aangezien de gemeenteraad doorgaans maar één keer per maand vergadert. Een ander argument is dat het vaak gaat om relatief kleinschalige activiteiten, als gevolg waarvan veel gemeenteraden het onderwerp van de vvgb aan het college mandateren. Hiermee gaat de minister eraan voorbij dat sommige gemeenteraden er nu juist bewust voor kiezen de verlening van een vvgb zelf af te geven.
Adviesbevoegdheid in plaats van vvgb
Voor de vvgb komt een adviesbevoegdheid in de plaats. De adviesbevoegdheid is niet bindend. Het college kan dus gemotiveerd het advies van de gemeenteraad naast zich neerleggen. Hiermee wordt de invloed van de gemeenteraad bij het toekomstige omgevingsplan behoorlijk ingeperkt. Wij vragen ons zeer af welke motivering de Afdeling voor B&W voldoende zal achten om van het advies van de gemeenteraad af te kunnen wijken. Wij denken dat dit zeer zwaarwegende belangen zullen worden.
Dit is een Legal Update van de praktijkgroepen Bestuursrecht en Omgevingsrecht.
