Stappenplan WHOA-procedure
Bent u schuldenaar en wilt u uw schuldeisers en/of aandeelhouders een akkoord aanbieden? De WHOA biedt hier de mogelijkheid toe. Onze specialisten hebben een WHOA-stappenplan opgesteld zodat u precies weet welke stappen gezet moeten worden.
De WHOA-procedure in 7 stappen
Per 1 januari 2021 is de bestaande Faillisementswet uitgebreid door de Wet Homologatie Onderhands Akkoord ('WHOA'). De WHOA biedt ondernemers in financiële moeilijkheden de mogelijkheid om hun schuldeisers een akkoord aan te bieden om zo een faillissement te voorkomen.
De WHOA-procedure kan worden ingezet wanneer een onderneming zich in een toestand bevindt waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat zij niet meer aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Er moet dus sprake zijn van een dreigend faillissement.
Voor invoering van de WHOA in de Faillissementswet was het in beginsel alleen mogelijk om een akkoord aan te bieden wanneer 100% van de schuldeisers daarmee instemde. Wat er door de invoering van de WHOA precies is veranderd, waar u op moet letten en wat er bij de WHOA-procedure komt kijken, leest u in onderstaand WHOA-stappenplan.
Stap 1: Hoe start u de WHOA-procedure?
Om een WHOA-procedure te starten, kan de schuldenaar besluiten om een startverklaring bij de rechtbank te deponeren (de 'startverklaring'). Dit is niet verplicht, maar zeker aan te raden. De startverklaring geeft namelijk toegang tot voorzieningen die de schuldenaar kunnen helpen om het akkoord tot stand te brengen. De belangrijkste voorziening is de afkoelingsperiode. Tijdens een afkoelingsperiode (die door de rechtbank kan worden afgekondigd) kunnen er geen beslagen op het vermogen van de schuldenaar worden gelegd. Er ontstaat kortom een periode van rust, waarin de voorbereidingen van het akkoord kunnen plaatsvinden.
De voorbereidingen van een akkoord kunnen uiteraard ook zonder startverklaring en zonder betrokkenheid van de rechtbank plaatsvinden, althans tot het moment dat het akkoord door de rechter moet worden gehomologeerd (goedgekeurd) (zie Stap 5).
Stap 2: Hoe bereidt u een WHOA-akkoord voor?
Al voor het deponeren van de startverklaring en het starten van de gesprekken met de schuldeisers en aandeelhouders is het verstandig om voorbereidingen voor het akkoord te treffen. Zo moet de financiële positie van de schuldenaar duidelijk zijn. Welke activa zijn er bijvoorbeeld beschikbaar voor een akkoord, en aan welke schuldeisers wordt het akkoord aangeboden? Is de totale schuldenlast bekend, of lopen er nog (gerechtelijke) procedures?
Als er al een antwoord is op de voorgenoemde vragen, worden daardoor de voorbereidingen van het akkoord vergemakkelijkt. De schuldenaar kan vervolgens met zijn schuldeisers en aandeelhouders in overleg treden en onderzoeken of een akkoord haalbaar is en zo ja, onder welke voorwaarden.
Na de gesprekken met schuldeisers en aandeelhouders dient een conceptakkoord te worden opgesteld. Daarin komen kort gezegd de afspraken met de schuldeisers en aandeelhouders te staan (waaronder het percentage dat aan hen wordt aangeboden). De schuldenaar verdeelt de schuldeisers en aandeelhouders daarbij in verschillende klassen. Per klasse kan worden bepaald dat er een uitkering in geld wordt aangeboden, of dat er een omzetting van de schulden in aandelen plaatsvindt. Daarnaast is het bijvoorbeeld mogelijk om bepaalde overeenkomsten (gedeeltelijk) op te zeggen en om uitstel van betaling met de betrokken schuldeisers overeen te komen.
De schuldenaar is niet verplicht om alle schuldeisers een akkoord aan te bieden: hij kan ook besluiten om maar een deel van de schuldeisers bij het akkoord te betrekken.
Het akkoord moet aan een aantal vereisten voldoen. Zo stelt de wet niet alleen voorwaarden aan de inhoud van het akkoord, maar ook aan de manier waarop het akkoord aan de schuldeisers moet worden voorgelegd. Het akkoord moet bijvoorbeeld bepaalde financiële informatie over de schuldenaar bevatten. De voorgeschreven informatie betreft daarnaast vooral informatie over de gevolgen van het akkoord: zijn de schuldeisers en aandeelhouders met het WHOA-akkoord beter af dan bij een liquidatie in faillissement? Dergelijke voorspellingen en waarderingsperikelen kunnen het aanbieden van een akkoord ingewikkeld maken.
Het akkoord moet daarnaast redelijk zijn. Als een schuldeiser of aandeelhouder stelt dat het akkoord onredelijk is, zal de rechter hiernaar kijken en het akkoord toetsen aan wettelijke afwijzingsgronden. Deze gronden zijn weergegeven in artikel 384 Faillissementswet.
Stap 3: Het conceptakkoord
Zodra het conceptakkoord is opgesteld, kan dit aan de schuldeisers en aandeelhouders worden voorgelegd, zodat zij gedurende een redelijke termijn - die in ieder geval niet korter is dan acht dagen voor het plaatsvinden van de stemming - een besluit kunnen nemen over het akkoord.
Een akkoord kan op grond van artikel 369 Faillissementswet in een besloten of openbare procedure worden aangeboden. Een besloten akkoordprocedure vindt achter gesloten deuren plaats, en dus niet in het openbaar. Een openbare procedure wordt bij de Kamer van Koophandel ingeschreven en in het insolventieregister opgenomen. Beide procedures hebben voor- en nadelen. Onze specialisten kunnen u over deze voor- en nadelen adviseren.
Stap 4: Stemming
Schuldeisers en/of aandeelhouders stemmen per klasse over het akkoord. Stemmen vindt plaats in een fysieke vergadering dan wel elektronisch of schriftelijk.
Een klasse van schuldeisers heeft met het akkoord ingestemd wanneer degenen die binnen die klasse vóór het akkoord hebben gestemd ten minste twee derden van het totale bedrag aan vorderingen in die klasse vertegenwoordigen. Al wanneer één klasse voor het akkoord stemt, kan het akkoord aan de rechter worden voorgelegd voor homologatie.
Nadat de stemming heeft plaatsgevonden, wordt uiterlijk binnen zeven dagen na de stemming een verslag opgesteld. In het verslag worden onder meer de namen van schuldeisers en aandeelhouders vermeld, de hoogte van het bedrag van hun vorderingen dan wel het nominale bedrag van aandelen, de uitslag van de stemming en of de schuldenaar voornemens is een verzoek tot homologatie van het akkoord in te dienen.
De schuldenaar stelt de schuldeisers en/of aandeelhouders in staat om kennis te nemen van het verslag. Als door de schuldenaar een verzoek tot homologatie van het akkoord wordt gedaan (Stap 5), dan deponeert hij het verslag tevens bij de griffie van de rechtbank.
Stap 5: Indienen homologatieverzoek
Als uit de stemming blijkt dat een groep schuldeisers, die minimaal twee derde van de schuldenlast in één klasse vertegenwoordigt, vóór het akkoord stemt, is homologatie door de rechter mogelijk. Het homologatieverzoek wordt door een advocaat bij de rechtbank ingediend. De rechtbank bepaalt vervolgens de zittingsdatum waarop het homologatieverzoek wordt behandeld. De schuldenaar moet de stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders hiervan schriftelijk op de hoogte stellen.
De zitting vindt plaats ten minste acht en ten hoogste veertien dagen nadat het homologatieverzoek is ingediend.
Stap 6: Bezwaar door schuldeisers
Tot aan de dag van de zitting kunnen alle stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders met opgave van redenen een schriftelijk verzoek tot afwijzing van de homologatie (WHOA-bezwaar) bij de rechtbank indienen. De rechter behandelt deze verzoeken tijdens de homologatiezitting en beoordeelt of homologatie al dan niet moet worden afgewezen. Die toetsing vindt plaats op basis van de wettelijk geregelde afwijzingsgronden.
De afwijzingsgronden zorgen ervoor dat de rechter kan toetsen of de besluitvorming over het akkoord zuiver is geweest, en anderzijds of het akkoord redelijk is. Bij zijn toetsing bekijkt de rechter onder meer of de belangen van de betrokken schuldeisers niet onevenredig worden geschaad.
Indien er geen afwijzingsgronden zijn, zal de rechter het WHOA-akkoord homologeren (goedkeuren). Het gevolg van homologatie is dat alle schuldeisers die bij het akkoord zijn betrokken – en dus ook de tegenstemmende schuldeisers – gebonden zijn aan het akkoord. Tegen de uitspraak van de rechter staat geen hoger beroep open.
Stap 7: Uitvoering van het akkoord
Na homologatie van het akkoord moet de schuldenaar hieraan uitvoering geven. Hoe dit gebeurt en binnen welke termijn, is afhankelijk van de inhoud van het akkoord. Wanneer de schuldenaar de afspraken uit het akkoord niet nakomt, kunnen de schuldeisers direct executiemaatregelen treffen, waaronder het leggen van beslag. De homologatiebeschikking vormt namelijk een zogeheten 'executoriale titel' van de schuldeisers jegens de schuldenaar. De schuldeisers hoeven daarom in beginsel niet nog eens naar de rechter te stappen om een veroordeling tot betaling te vorderen.
Wat kan Van Benthem & Keulen voor u betekenen?
Een WHOA-akkoord voorbereiden en opstellen is maatwerk. De WHOA-specialisten van Van Benthem & Keulen hebben jarenlange ervaring met herstructureringen en omvangrijke faillissementen binnen diverse sectoren, waaronder retail, zorg, bouw en horeca. Daarnaast heeft Van Benthem & Keulen al jaren nauwe samenwerkingsverbanden met financiële dienstverleners. Deze samenwerkingsverbanden zorgen ervoor dat wij u volledig kunnen begeleiden, u één vast aanspreekpunt heeft en dat onze advocaten niet alleen voor schuldenaars, maar ook voor schuldeisers voortvarend en kundig kunnen optreden.
Vragen of meer informatie?
Heeft u na het lezen van het stappenplan nog vragen of wilt u meer weten over de WHOA, lees dan ook de uitgebreide informatie op onze WHOA-pagina. De meest gestelde vragen worden door onze WHOA-specialisten beantwoord in de Q&A.
In een reeks Legal Updates wordt de WHOA inhoudelijk besproken en van diverse kanten belicht. Aan bod komen de belangrijkste aspecten waar de schuldeisers en aandeelhouders rekening mee moeten houden indien hun schuldenaar in liquiditeitsproblemen dreigt te komen, de klassenindeling en stemming over een WHOA-akkoord, de openbare of besloten WHOA-procedure en de waarderingsperikelen in de WHOA.
In 15 minuten bijgepraat worden door één van onze specialisten? Luister dan naar aflevering 20 en aflevering 21 van onze tweewekelijkse juridische podcast Licht op Legal. In aflevering 20 bespreekt Alice van der Schee, advocaat en partner Herstructurering & Insolventie, het doel en de inhoud van de WHOA. Zij licht de voorwaarden toe en sluit zij af met praktische tips.
In aflevering 21 legt Frank Nowee, advocaat en partner Herstructurering & Insolventie, uit wat de WHOA betekent voor schuldeisers en leveranciers. Daarnaast bespreekt Frank waar je op moet letten bij het beoordelen van een voorstel volgens de WHOA-procedure en hoe je zelf een WHOA-procedure kan opstarten.
Liever persoonlijk contact? Neem dan contact op met één van onze WHOA-specialisten.
