De bestuurdersaansprakelijkheid voor pensioenpremies

Als ondernemingen de verplichte pensioenpremies van hun medewerkers aan een bedrijfstakpensioenfonds niet betalen, kunnen onder bepaalde omstandigheden de bestuurders van deze onderneming (op grond van de wet) aansprakelijk worden gehouden. Deze aansprakelijkheid kan (ernstige) financiële gevolgen hebben voor (het privévermogen van) de bestuurder. In deze blog bespreken wij hoe bestuurders deze bestuurdersaansprakelijkheid voor pensioenpremies kunnen voorkomen. 

Wat moet een bestuurder doen als de pensioenpremies van de medewerkers van de onderneming niet meer betaald kunnen worden?

Zodra de onderneming niet in staat is de premiebijdragen te voldoen, moet de bestuurder uiterlijk binnen twee weken na de dag waarop de premie had moeten worden betaald een melding van betalingsonmacht doen aan het bedrijfstakpensioenfonds. 

Iedere bestuurder is bevoegd om de mededeling te doen namens de onderneming. De betalingsonmacht moet schriftelijk worden gemeld. Bij de melding moet inzicht worden gegeven in de omstandigheden die tot de betalingsonmacht hebben geleid. Een uitgebreide toelichting is niet noodzakelijk. Het is voldoende als het bedrijfstakpensioenfonds zich op basis van de verstrekte informatie een redelijk oordeel kan vormen over de oorzaken van de betalingsonmacht. Voor het melden van de betalingsonmacht kan gebruik worden gemaakt van het standaardformulier wat u vindt op de website van de belastingdienst.

Het bedrijfstakpensioenfonds beoordeelt vervolgens of er al dan niet sprake is van een rechtsgeldige melding. Zolang er sprake is van een betalingsachterstand hoeft na de eerste (rechtsgeldige) melding niet opnieuw een melding te worden gedaan met betrekking tot de in het formulier genoemde premieschulden.

Gevolgen van de (niet) rechtsgeldige melding 

Als de onderneming (rechtsgeldig) aan de mededelingsplicht heeft voldaan, ligt de bewijslast voor aansprakelijkheid bij het bedrijfstakpensioenfonds. De bestuurder is alleen aansprakelijk als het bedrijfstakpensioenfonds aannemelijk maakt dat het niet-betalen van de pensioenpremie aan hem te wijten is als gevolg van onbehoorlijk bestuur in de periode van drie jaar voorafgaande aan het tijdstip van de mededeling. In de praktijk is dit een lastige opgave.

Als de onderneming niet of niet op de juiste wijze aan de mededelingsplicht heeft voldaan, wordt vermoed dat het niet-betalen van de pensioenpremie aan de bestuurder toe te rekenen is. Op de bestuurder rust in dit geval een dubbele bewijslast om aansprakelijkheid te voorkomen. De bestuurder moet dan eerst aannemelijk maken dat het hem niet te verwijten valt dat de onderneming geen (rechtsgeldige) melding heeft gedaan. Als hij daarin slaagt dient hij vervolgens het vermoeden van 'kennelijk onbehoorlijk bestuur' in de zin van artikel 23 Wet Bpf 2000 te worden weerlegt. Er is sprake van kennelijk onbehoorlijk bestuur als het niet betalen van de pensioenpremies van de bestuurder te kwalificeren valt als onbezonnen, roekeloos dan wel onverantwoord (veelal wordt aangesloten bij de invulling van artikel 2:248 BW). Hierbij valt te denken aan het opzettelijk niet-voldoen van pensioenpremies. 

Uitzondering melding betalingsonmacht pensioenpremie's

In de rechtspraak is een uitzondering gemaakt op de meldingsplicht. Een melding kan achterwege blijven als:

• Het bedrijfstakpensioenfonds tijdig op een andere wijze dan via een melding van betalingsonmacht, op de hoogte is van de betalingsonmacht en van de omstandigheden die daartoe hebben geleid. 
• Het bedrijfstakpensioenfonds op basis van deze informatie in staat is een redelijk oordeel te vormen over de oorzaken van de betalingsonmacht en zich kan beraden over de opstelling die zij ten aanzien van de onderneming/ inneemt. 

Deze uitzondering biedt voornamelijk uitkomst aan bestuurders die het bedrijfstakpensioenfonds proactief op de hoogte hebben gehouden van hun betalingsproblematiek, maar onverhoopt niet tijdig of volledig hebben gemeld. Het blijft echter verstandig om tijdig een melding te doen van betalingsonmacht. 

Betalingsproblemen van ondernemingen altijd melden bij bedrijfstakpensioenfonds?

Het is belangrijk dat u, op het moment dat u doorheeft dat uw onderneming de premiebijdragen niet kan voldoen, u dit tijdig en zorgvuldig meldt bij het bedrijfstakpensioenfonds. Dit houdt in dat de mededeling:

-           Schriftelijk moet worden gedaan

-           Binnen twee weken na de dag waarop de premie had moeten worden betaald

-           Inzicht geeft in omstandigheden die ertoe hebben geleid dat de premie niet kan worden betaald

Een rechtsgeldige melding kan privé-aansprakelijkheid voorkomen.

Deze blog is geschreven door Linde van Dieren-Muller en is onderdeel van onze reeks Herstructureren: Waar moet u op letten? Heeft u vragen naar aanleiding van een van onze blogs herstructureren, neemt u dan gerust contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst.

Deze blog maakt onderdeel uit van de blogreeks 'Herstructureren: waar moet u op letten?'.

Download als pdf