Afgewezen omgevingsvergunning bij een naderende SDE+ deadline
16-11-2018
Op 31 oktober 2018 trof de voorzieningenrechter van de rechtbank Limburg een voorlopige voorziening in een procedure tussen een potentiele ontwikkelaar van een zonneweide en de gemeente Leudal. Burgemeester en wethouders hadden namelijk geweigerd om de benodigde omgevingsvergunning te verlenen, terwijl verzoekster deze uiterlijk op 8 november 2018 nodig had om mee te kunnen doen met de SDE+ najaarsronde.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat verzoekster een spoedeisend belang heeft dat een voorlopige voorziening rechtvaardigt, omdat zij de vergunning voor 8 november 17:00 uur nodig heeft om een aanvraag voor een SDE+ subsidie in te dienen. De voorzieningenrechter weegt mee dat de subsidies in 2019 een stuk lager zullen uitvallen, waardoor het voor verzoekster niet meer mogelijk zal zijn de aangevraagde zonneweide te realiseren. In de toekomst kan dit vaker een rol spelen nu de hoogte van de SDE+ subsidies de komende jaren wordt afgebouwd.
Waar ging het in deze zaak om? Op het perceel is het ‘Reparatie- en veegplan Buitengebied Leudal 2016’ (het bestemmingsplan) van toepassing. Het perceel heeft de bestemming ‘Sport – Golfbaan’. Verzoekster, eigenaar van het perceel, was aanvankelijk voornemens om er een golfbaan te realiseren. Omdat dit economisch niet haalbaar bleek, heeft zij een aanvraag ingediend voor een omgevingsvergunning voor het realiseren van een tijdelijke zonneweide van omstreeks 40 hectare, voor een periode van 25 jaar. Het bestemmingsplan voorzag in de mogelijkheid van een binnenplanse afwijking voor de realisatie van grootschalige zonne-energiesystemen, indien deze systemen de natuur- en landschapswaarden niet onevenredig schaden.
Burgemeester en wethouders stelden zich in het primaire besluit op het standpunt dat de natuur- en landschapswaarden onevenredig zouden worden geschaad door de te realiseren zonneweide waardoor zij geen gebruik mochten maken van de afwijkingsbevoegdheid. In bezwaar schakelde verzoeker een deskundig bureau in dat tot de conclusie kwam dat wel aan de voorwaarde voor het gebruik van de afwijkingsbevoegdheid was voldaan. Ook de commissie ruimtelijke kwaliteit Leudal kwam tot de conclusie dat de omgevingsvergunning moest worden verleend. Burgemeester en wethouders hielden echter hun poot stijf en stelden dat verzoekster onvoldoende heeft aangetoond dat het plan van verzoekster ruimtelijk aanvaardbaar is en dat onvoldoende is aangetoond dat de natuur- en landschapswaarden niet worden aangetast.
De voorzieningenrechter vindt de motivering van de afwijzing van burgemeester en wethouders te summier. Verzoekster heeft haar bezwaar immers onderbouwd met een door een deskundig bureau opgemaakt landschappelijk inpassingsplan, waarin tevens word geconcludeerd dat de voorgenomen zonneweide, na het nemen van een aantal maatregelen, landschappelijk en ecologisch inpasbaar is. Bovendien was ook de Commissie ruimtelijke kwaliteit Leudal, waarin een landschapsdeskundige zitting had, van oordeel dat de vergunning moest worden verleend. De afwijzing had daarom in bezwaar nader gemotiveerd moeten worden, wat niet was gebeurd.
Aangezien op 8 november 2018 om 17:00 uur de najaarsronde voor de SDE+ sloot, droeg de voorzieningen rechter de gemeente op om op uiterlijk 6 november 2018 een nieuwe beslissing op het bezwaar te nemen. Daarbij mocht, aldus de voorzieningenrechter, geen rekening worden gehouden met de vraag of de betrokken locatie geschikt is voor een zonneweide. Deze afweging is namelijk al gemaakt ten tijde van het vaststellen van het bestemmingsplan.
Bij besluit van 6 november 2018 weigerden burgemeester en wethouders opnieuw de omgevingsvergunning. Burgemeester en wethouders overwogen dat uit de toelichting op het ‘Reparatie- en veegplan Buitengebied Leudal 2016’ volgt dat de planwetgever een dusdanig grote zonneweide op die locatie niet voor ogen had. Bovendien, zo overwogen Burgemeester en wethouders, tast de zonneweide de natuur- en landschapswaarden van het betrokken gebied en het omliggende gebied onevenredig aan. Deze keer hadden burgemeester en wethouders hun standpunt wel onderbouwd met een rapport van een externe deskundige.
Initiatiefnemers verzochten wederom aan de voorzieningenrechter om een voorlopige voorziening te treffen, inhoudende dat de voorzieningenrechter de gevraagde omgevingsvergunning verleent en te bepalen dat zijn uitspraak in de plaats treedt van het gewijzigde primaire besluit. De voorzieningenrechter overweegt in zijn uitspraak van 7 november 2018 echter dat dit buiten de grenzen van zijn bevoegdheid gaat. Immers, het treffen van een voorlopige voorziening heeft een voorlopig karakter. Aan een zodanige voorlopige voorziening staat voorts in de weg dat de bestuursrechter, ook in een bodemzaak, slechts in uitzonderingsgevallen na vernietiging van een afwijzing van een aanvraag om een omgevingsvergunning, zelf de gevraagde omgevingsvergunning kan verlenen of kan bepalen dat het betrokken bestuursorgaan die vergunning dient te verlenen in gevallen waarin het bestuursorgaan ter zake over beslissingsruimte beschikt. Slechts als sprake is van uitzonderlijke omstandigheden kan in zo’n geval grond bestaan om een uitspraak te doen als door verzoekster beoogd, aldus de voorzieningenrechter. Van dergelijke uitzonderlijke omstandigheden is geen sprake. Omdat er ook geen minder ver gaande maatregel denkbaar is, waarbij verzoekster, gelet op het feit dat de termijn voor een subsidieaanvraag op 7 november 2018 verstrijkt, acht de voorzieningenrechter geen andere uitspraak mogelijk dan afwijzing van het verzoek om voorlopige voorziening.
Voor initiatiefnemers was de uitspraak van 31 oktober 2018 derhalve een pyrrusoverwinning. De gewenste omgevingsvergunning hebben zij nog steeds niet.
Ook de voorzieningenrechter lijkt wat onbevredigd te zijn met zijn uitspraak en overweegt ten overvloede dat indien achteraf de onrechtmatigheid van de besluitvorming komt vast te staan, dient de schade door de gemeente te worden vergoed.
Dit is een Legal Update van Monique Rus-van der Velde.
